Bert Hellinger, de grondlegger van familieopstellingen, heeft 25 jaar als priester en schoolhoofd gewerkt in Zuid-Afrika en maakte daar kennis met Zoeloe -rituelen zoals voorouderverering. Na zijn uittreden als priester heeft hij vele vormen van therapie bestudeerd en ondergaan, waaronder psychoanalyse, lichaamsgerichte psychotherapie, systeemtherapie en NLP (neuro linguïstisch programmeren). Door zijn kennis van verschillende therapievormen te combineren met wat hij geleerd had van de Zoeloes ontstond zijn methode ‘familieopstellingen’.

Hij richtte zich op het menselijke bewustzijn en de ontwikkeling daarvan door het onderzoeken van wat zijn methodiek bracht bij zijn cliënten. Allereerst werkte hij met derde generatie Joden, die afstamden van oorlogsslachtoffers. Hij merkte dat het opstellen van hun families en het daadwerkelijk daar laten zijn wat er gebeurd is, deze mensen hielp om ziektes te verminderen en inzicht te krijgen op de diepere oorsprong hiervan. Ziektes zoals anorexia en boulimia en suïcidale neigingen bleken soms verbonden te zijn met honger kwesties en trauma’s van hun grootouders, welke zij op een of andere manier uit loyaliteit overnamen. Deze verbondenheid is Hellinger ‘het wetende veld’ gaan noemen van onbewuste, onderstroomse invloeden dwars door de generaties heen.

Hellinger zelf betracht hierbij altijd een mate van nederigheid om niet aanmatigend te zijn richting de vraagsteller of het systeem dat opgesteld wordt. Bij opstellingen gaat het altijd over feiten, over de concrete elementen die we horen in de vraag van een cliënt.

Hellinger heeft in de loop van de tijd familieopstellingen meerdere malen opnieuw uitgevonden. Hij is van een concrete richting naar abstractere waarnemingen en bijbehorende duidingen geëvolueerd, waarbij hij het concrete niet uit het oog verliest. Eerst werkte hij voornamelijk met het klassieke familie opstellen. Daarna ontstond een werkvorm die hij ‘de beweging van de ziel’ noemt. Hierbij liet hij de representanten zelf langzaam de ziel volle beweging van het systeem volgen. In zijn laatste werkjaren richt Hellinger zich op ‘de beweging van de geest’, waarbij de opsteller zelf onderdeel is van de opstelling.

Bert Hellinger is 19 september 2019 in zijn woonplaats overleden. Rust zacht Bert. Ik heb veel van je mogen leren. De opmerking ‘Kein Theater’ blijft mij mijn hele leven bij.